Pittige zeiltochten

Nadat we Sera hebben uitgezwaaid, gaan we maandag 26 augustus snel ankerop, het is nog een behoorlijk eind naar het eiland Yadua. Er staat een pittige wind die steeds meer toeneemt als we uit de beschutting van Vanua Levu komen. We volgen nauwgezet de routes van vorige schepen want aan alle kanten hebben we ondieptes en riffen. Een heel stuk gaat het pal tegen de wind in, dus de fok weg en de motoren aan.

 Eenmaal op zee gaat het hard, met halve wind vliegt de Pélagie vooruit, zo kunnen we toch nog rond 4 uur aankomen om ook de riffen in de ankerbaai goed te kunnen zien. Het is genieten weer eens lekker te zeilen. Dubbel gereefd ronden we de punt van Yadua en ankeren in een prachige baai. Dit deel van het eiland is laag, de wind giert door het want. Dat had de pilot al gezegd, in dit deel van Fiji, tussen de beide grote eilanden in, waait het veel harder dan op andere plaatsen. Gelukkig zjn er geen golven en ligt de Pélagie dus stil. We vertrouwen op ons anker en slapen prima na deze lange dag.
's Avonds bekijken we de kaarten nog eens goed, we willen naar de Yasawa eilanden en dachten „even" over te kunnen steken vanuit Yadua. Dat heeft geen van de andere boten gedaan, en niet overal is de diepte goed aangegeven op de kaarten. En dan die wind, we gaan vast veel te hard voor onbekend terrein. We besluiten via de noordkust van Viti Levu naar de Yasawa's te gaan, via de routes van de andere schepen, ook al is dat een dag extra varen. We bereiden ons voor op een pittige tocht, tegen de harde wind in. We hebben allebei een beetje de kriebels in de buik, maar eenmaal op zee doet de Pélagie het prima met gereefde zeilen. Nils zit de hele tocht achter het stuur om bij iedere windvlaag een beetje extra kunnen oploeven. Om half 5 laten we het anker vallen na ruim 60 mijl zeilen, waarvan de laatste 20 door de riffen van Viti Levu.


De heuvel brandt af op de helling naast onze ankerplek

Onderweg zien we kale, zwarte heuvels, zijn die verbrand? Vanaf onze ankerplek zien we een hele lijn van vuur langs de heuvel razen, aangewakkerd door de felle wind. 's Ochtends is ook deze heuvel zwart, triest. Er worden hier veel vuurtjes gestookt, afval wordt verbrand, de vuilniswagen komt hier immers niet langs. Ook worden veldjes afgebrand voor landouw. Blijkbaar lopen deze vuurtjes af en toe uit de hand met zwarte heuvels als gevolg.

Prachtige ankerplek by Nanuya

Nog een pittige zeiltocht brengt ons woensdagmiddag naar het eiland Nanuya, midden in de Yasawa's. Het is een prachtige plek, aan drie kanten omringd door eilanden met witte zandstranden afgewisseld met zwart vulknisch gesteente. Het water is weer alle kleuren blauw, de riffen zijn goed te zien. Er liggen zowaar nog 3 andere zeilschepen voor anker. Het snorkelen is prachtig; er is veel koraal, in alle kleuren en vormen, we zien ook meerdere soorten zacht koraal. De anemonen worden talrijker net als de anemoonvisjes, die we nog kennen uit Oman.

Eindelijk weer een mooie wandeling met prahtige uitzichten

Eindelijk maken we weer eens een prachtige wandeling over het eiland naar het strand aan de andere kant. Daar is een „theehuis" met een paar simpele houten banken en lekkere bananencake. De uitzichten zijn schitterend, het blauwe water en de riffen zijn van bovenaf goed te zien. Kokospalmen en mangroves omlijnen het witte strand. Overal zijn kleine veldjes waar taro wordt verbouwd. Maar het allerfijnste is dat mijn heup geen pijn meer doet!!

's Avonds trakteren we onszelf op een heerlijke maaltijd in het resort aan het strand.
Morgen gaan we weer een eilandje verder.

----------
radio email processed by SailMail
for information see: http://www.sailmail.com

Het rugby team op de foto

De baai van Navigiri, links het dorp

Na alle belevenissen besluiten we toch zaterdag te vertrekken. We willen graag nog een dorp bezoeken en dat kan eigenlijk niet op zondag. Op de motor varen we verder langs de glooiende bergen van de noord kust van Vanua Leva omzoomd met mangroves en riffen, een prachtige tocht. Om half 3 zien we het dorp Navigiri in de verte liggen. We durven met de Pélagie niet al te dicht bij te komen, de baai is ondiep en vol met riffen. 

De kinderen helpen met Peltje, heel in de verte de Pélagie


Sevusevu, het aanbieden van de kava, kan nog net deze middag, dan kunnen we morgen misschien in het dorp naar de kerk. Dus trekken we ons niets aan van de donkere lucht boven ons, pakken de kava en onze nette kleren in en stappen in Peltje. We zijn net een paar minuten onderweg of het begint te regenen. We zijn niet van suiker, dus varen we door. Het gaat gieten, maar nu zijn we zo ver dat teruggaan ook geen zin meer heeft. Boem, de motor van Peltje raakt het koraal, in de regen zagen we dat niet aankomen, balen. De laatste 100 meter peddelen we dus maar. 

Het dorp Navigiri

Eenmaal op het modderstrand, trekken we onze nette rok en lange broek aan, maar we zien er natuurlijk niet uit met onze kletsnatte bloezen en druipend haar. Zelfs de kava hangt er slap bij. De kinderen komen al aan hollen, dus we vragen toch maar naar de „chief“.  We worden een huis binnen geleid waar iedereen klaarblijkelijk net heeft gegeten, en worden uitgenodigd op de mat te gaan zitten.

De Chief komt al snel binnen en we zetten de kava op de grond. Het engels is wat lastig maar gelukkig komt Sera binnen, die uitstekend engels spreekt en ons verder helpt. We vragen of we 2 nachten voor anker mogen liggen en morgen naar de kerk kunnen. Het is prima! Het ritueel is gauw klaar. Of we nog wat „groc“ willen drinken. Nils zegt ja, dus gaan we naar buiten naar net zo’n afdakje als in Nuqumu, het vorige dorp. Daar zitten al zo’n 25 mannen en 10 vrouwen gezellig bij elkaar op de mat rond een grote kava pot. We krijgen ieder een kokosnoot helft aangeboden en vertellen wat over onze reis. Helaas is het engels van de meesten beperkt, dus we stappen al snel op en zeggen dat we morgen graag terug komen. De kinderen lopen met ons mee naar Peltje, we maken ze blij met wat balonnen en gaan terug naar de Pélagie om droge kleren aan te trekken. 

De volgende ochtend zijn we om half 10 present voor de kerkdienst. Het meisje dat er gisteren nog zo haveloos uit zag, heeft nu een keurig staartje in haar haar en een mooie jurk aan. Ze brengt ons meteen naar de kerk. Daar oefent een deel van het vrouwenkoor nog even voor de dienst.

Van de dienst begrijpen we niet veel, maar we zijn wel erg onder de indruk van het mooie zingen. Vierstemmig zonder dirigent en hier zonder enige begeleiding. Eén vrouw neuriet een startdeuntje en iedereen valt in.

 

Het koor

Zangboeken heeft het koor niet, er wordt gezongen uit schriften die met meerdere mensen worden gedeeld. Halverwege de dienst wordt nog even een lied over geschreven. Ik vermoed dat in die schriften alleen de woorden staan, de melodie zit blijkbaar in de hoofden. Er is een klein aantal zangboeken voor iedereen. Wij krijgen er ook een in handen geduwd en kunnen zo twee liedjes mee neurien. We voelen ons erg welkom. 

Na de kerk op de foto

De meeste mensen zien er netjes uit, maar de kleren zijn niet zo kleurrijk en nieuw als die in Nuqubatu, het dorp zelf ziet er ook veel minder welvarend uit. Foto’s maken we vlak voor en na de dienst. Iedereen poseert enthousiast en wil zichzelf graag zien op het kleine schermpje van het fototoestel. We hebben veel plezier. Tot onze verrassing nodigt Sera ons uit voor de zondagslunch bij haar thuis, leuk! 

Nils met Sera, Fred en hun kleinzoon voor de kerk

In de woonkamer van haar huis ligt het tafelkleed al op de grond en staan de borden klaar. We maken kennis met haar familieleden en krijgen een ereplaats naast haar oude moeder van 82.

Zondagsmaaltijd

De maaltijd is lekker (vis, kool en taro) en erg gezellig, hier praten wat meer mensen Engels. Wij vertellen over onze reizen en zij vertellen over het leven in het dorp. Wij krijgen een lepel, maar de meeste tafelgenoten eten gewoon met hun handen. Er staat wel een kommetje water op tafel om je handen voor en na de maaltijd in te wassen. En natuurlijk wil iedereen op de foto. Gelukkig hebben we uit voorzorg wat kadootjes in onze rugzak gestopt, zodat we de familie blij kunnen maken met T-shirts, bellenblaas, pennen en schriften. 

Na het eten willen Sera en haar man Fred graag de Pélagie zien. Ook hun kleinzoon gaat mee. We passen allemaal net in Peltje, al heeft ons 5 pk motortje het wel moeilijk, Sera is niet een van de lichtsten. Op de Pélagie kiest Sera de foto’s uit voor de collage die we voor haar uit printen; daar is ze heel erg blij mee. Het afscheid is lastig zoals altijd, maar helaas we moeten weer verder; Australië is nog ver!

Rugby team in hun nieuwe tenue

Maandagochtend vroeg, we liggen nog lekker gezellig in bed, horen we stemmen rond de Pélagie. Sera is met de boot van haar neef terug gekomen en heeft een verzoek: of we alsjeblieft een groepsfoto willen maken van het rugby team in hun nieuwe tenue. Zeg daar maar eens nee tegen!

Eerst ontbijten we even snel met zijn allen en dan varen we weer terug naar het dorp. Het rugby team heeft inderdaad schitterende sportkleren, Heineken sponsort mee! Sera bedenkt de opstelling en ik denk goed om de lichtinval. Er wordt binnen en ook buiten gefotografeerd. Ze willen graag meerdere groepsfoto’s en ook individuele portretten. Het kan niet op, gelukkig is het allemaal electronisch! En natuurlijk moeten ook de familieleden die er rond lopen ook nog op de foto. We lachen wat af om al die leuke plaatjes op het fototoestel. Het is erg leuk om een van de beste zangers nu als rugby speler tegen te komen. 

Ontbijt voor het hele rugby team

Eindelijk zijn we klaar en gaat Sera mee naar de Pélagie om de foto’s uit te zoeken. Uiteindelijk gaat ze met een A4 groepfoto en een collage naar huis. Het rood van onze kleurencartridge is bijna leeg, maar dat mag de pret niet drukken. Om elf uur vertrekken we alsnog, met nog meer weemoed in ons hart voor al die aardige mensen in Navigiri. Maar...... ze staan wel allemaal op de foto.

Oh ja, ook onze vier vorige berichten hebben nu foto's. Dus kijk even terug.....

Feest in Naqumu

De zon gaat onder in de baai van Nuqumu

Vrijdagochtend kleden we ons netjes aan: een lange wikkelrok en bloes met mouwen voor mij, nette broek en t-shirt voor Nils. Petjes en zonnebrillen mogen niet op, een tas, ook een rugzak, moet in de hand worden gehouden, anders is het onbeleefd. Naast een bundel kava nemen we ook wat ballonnen, schriftjes en pennen voor de kinderen mee; je weet maar nooit. De naam van de chief, waar we volgens de Lonely Planet direct naar moeten vragen, „turaga-ni-koro", oefenen we ijverig en schrijven hem toch maar even op een papiertje. Alleen in een dorp rond lopen is er niet bij.

De "Chief"in de rode bloes zit al op ons te wachten

Met Peltje varen we om een uur of tien naar de houten steiger waar ook de boten van het resort aanleggen. Vandaar is het is nog best een eindje lopen naar het dorp, maar we krijgen zowaar een lift van de resort bus. Als we uitstappen staat Charlotte, de dive leader, al op ons te wachten. Ze neemt ons meteen mee naar een golfplaten afdak op palen, met rieten matten er onder. Het is prachtig versierd met bloemen; het centrum van het feest.
Charlotte geeft aan dat we op de mat moeten gaan zitten met de kava vóór ons op de grond. Een man neemt de kava aan en presenteert die namens ons zittend aan de Chief. Er wordt wat op zijn Fiji's gepreveld en dan zijn we klaar! We mogen met Charlotte door het dorp lopen, het feest begint later. Het dorp ziet er heel verzorgd uit, het gras tussen de houten huizen met golfplaten daken is keurig gemaaid. De huizen zitten redelijk in de verf. Er zijn alleen voetpaden tussen de huizen, erfafscheidingen zien we niet. De meeste keukens zijn buiten, er wordt op hout en kokosnootschalen gekookt. Er is zelfs een winkeltje, dat wordt gerund door alle vrouwen gezamenlijk.

Charlotte laat ons een keuken zen, die los staat van het huis

De voorbereidingen voor de maaltijd van het feest zijn in volle gang. In de hoek van het dorp zijn vrouwen druk in de weer. Op een flink vuur staan grote pannen op een tweetal spoorrails. Ze koken tarobladeren in kokosmelk. De vis, de inktvis en mosselen zijn al klaar; het ruikt heerlijk. Charlotte vertelt dat dit feest bedoeld is om geld in te zamelen om de kerk af te bouwen. Ook jongeren die het dorp hebben verlaten komen voor deze dag terug, zoals de neef van Charlotte die nu in Labasa in een bar werkt. Gelukkig hebben we geld bij ons om ook bij te dragen.


De feestmaaltijd wordt in het groot gekookt

We gaan terug naar het afdak op palen waar de kava ceremonie op het punt staat te beginnen. Eerst wordt onze kava herdacht; de man die onze kava heeft aangenomen, maakt de drank klaar. Nils en ik mogen, na de Chief natuurlijk, als eerste een halve kokosnoot. Gelukkig weten we na de uitleg van de avond ervoor, hoe het moet. Iedereen klapt instemmend mee. Daarna is er de kava van de dominee en van de rest van het dorp. Langzamerhand nemen steeds meer mannen en vrouwen plaats op de mat. Mannen vooraan, vrouwen met wat kleine kinderen achteraan. Iedereen prachtig gekleed, de mannen in een donkere wikkelrok met een kleurig shirt, de vrouwen in een lange rok met bijpassend hes. Alles is schoon en ziet er nieuw uit! Nils en ik hebben een ereplek, naast de Chief! Er wordt gebeden en prachtig gezongen. En natuurlijk blijft de kava rond gaan, ook een aantal vrouwen krijgt de drank aangeboden.
Dan komt een glimmende schaal te voorschijn; er naast zit een man met een schrift het nodige op te schrijven. De eerste bankbiljetten komen binnen. Wij willen ook bijdragen, maar ja... hoeveel??? We besluiten 50 Fiji $ te geven, ongeveer 20 euro. Iedereen klapt uitbundig bij dit bedrag wat op naam van Nils wordt opgeschreven. Ook vrouwen komen bankbiljetten brengen, dus vinden we dat er ook maar 40 Fiji $ op naam van Hanna in de schaal moet. Later horen we van Charlotte dat mannen geacht worden 50 $ bij te dragen en vrouwen 20$. Pfff.... dat hebben we dan toevallig goed gedaan.

De kava wordt gemaakt

Natuurlijk zitten we niet heel gemakkelijk op de mat. Een aanbod van kussens slaan we manmoedig af. Na thee met cake, koek en brood geserveerd op grote borden, stelt Charlotte voor dat we met de plaatselijke jeugd de school gaan bekijken. We zijn blij dat we even de benen kunnen strekken. De school ligt aan de weg naar Labasa, een kwartiertje lopen. Voor dit dorp dan, want de school bedient ook nog 2 andere dorpen wat verder weg aan de baai. Voor onze begrippen is het oud en armoedig wat er staat, de banken en stoelen zijn duidelijk zelf gemaakt, er zijn heel weinig boeken, voornamelijk een aantal gefotokopieerde dictaten. Er zijn wel grote schoolborden en krijt. De leerlingen zijn er heel content mee. Tandenpoetsen staat ieder dag 2 keer op het lesprogramma. In een open kas staan veel stekjes van mahonie bomen, die later geplant zullen worden.Er is ook een project voor extra mangroves. Jennie van het Nukubati resort stimuleert dit plant programma.

De kinderen spelen een vlooienspel

Als we terug komen in het dorp wordt het eten op grote borden geserveerd. Iedereen zit op verschillende plaatsen in de schaduw gezellig te eten. Charlotte heeft voor ons „gedekt" op de veranda van haar huis. Voor ieder van ons een kussen, een tafelkleedje op de grond. Zelfs een katoenen servet ontbreekt niet. Het eten is heerlijk: vis, octopus, tarobladeren en yam.
Charlotte is een prima gastvrouw, maar ze wil vast ook wel met de andere mensen praten. Dus na de maaltjd bedanken we iedereen hartelijk voor de fantastische ontvangst en nemen afscheid. De meisjes, die ons de school hebben laten zien, lopen mee naar de aanlegsteiger; dan hoeven ze niet te helpen met de afwas. We laten ze nog even de Pélagie zien. Ook Charlotte komt de volgende ochtend voor haar werk met haar collega's even kijken op de Pélagie; erg gezellig!
Het was heel bijzonder om een dag mee te mogen maken in een Fiji dorp. De mensen zijn zo hartelijk! We denken dat het dorp zo welvarend is door de banen gegenereerd door het Nukubati resort. Charlote heeft haar hele duikopleiding daar en in savusavu gevolgd. Wat een positieve invloed kan zo'n eco-resort hebben!
Het is jammmer dat we weer verder moeten, maar ja.. dat is het lot van een reiziger.
----------
radio email processed by SailMail
for information see: http://www.sailmail.com

Even in een luxe resort

Woensdagochtend is het grijs, de regen hangt in de lucht, maar we vertrekken toch. Het is 35 mijl varen tot de volgende goede ankerplaats langs deze kust. Het is een rustige vaardag, grotendeels op de motor, want er is geen wind, soms kan de fok een beetje bij. Gelukkig is het het meestal droog. Een prima rustdag voor mijn heup! Eenmaal voor anker komt een bootje met vriendelijke mensen langs. We geven ze wat bellenblaas, pennen en schriftjes. Iedereen is blij.
Hier is zowaar even internet via onze telefoon dongle. Het is bijzonder om met het thuisfront bij te praten, zo midden in een baai waar verder niemand is.



Nils stuurt geconcentreerd door de riffen heen met behulp van zijn PC, die we buiten neerzetten

De volgende dag varen we de 30 mijl naar het luxe resort Nukubati, ook weer op de motor. We varen nog steeds op de tracks van de andere schepen. Het wordt wel erg ondiep: 6 en zelfs 4 meter. De bodem is slecht te zien, waarschijnlijk is het modder, dat reflecteert nauwelijks. Ineens zien we voor ons een staak! Nils gooit de motoren in hun achteruit maar toch boem... we bonken tegen het koraal, gelukkig niet al te hard. Ineens zie ik vlak achter ons nóg een stuk koraal opdoemen! Nils kan nog net van richting veranderen; daar zaten we bijna met onze kwetsbare schroef bovenop! We moeten bijkomen van de schrik en varen het laatste stuk extra langzaam. Later blijkt dat we maar nauwelijks naast de track van de Drifter zaten. Waarschijnlijk hadden ze hoger water of meer geluk? 

Een drankje aangeboden door het resort

Aan het eind van de middag gaan we kijken bij het resort, misschien kunnen we er een biertje halen en wat eten. De ontvangst is erg hartelijk. Ze hebben curry avond en er wordt gezongen en gedanst vanavond. We zijn van harte welkom!

Zonsondergang

De avond begint hier met het serveren van een glas champagne en een hapje ter ere van de zonsondergang. Dus zitten we even later met een glas in ons hand aan het strand te genieten van de spectaculaire kleuren.
De acht gasten,=80% bezetting, druppelen allemaal binnen voor het cocktailuurtje. We trakteren onszelf op een heuse (dure!) „Fiji Flying Fantasy". Het is erg gezellig met iedereen bij te praten.


De kava wordt gemaakt

De zang en dans voorstelling begint met het maken van kava. We worden allemaal op de mat uitgenodigd en het kava ritueel wordt uitgelegd. De kava drank wordt gemaakt door water over de gedroogde en gestampte wortel van de kava plant te gieten en het stukje zijde waar alles in zit, uit te knijpen. Het is licht narcotisch, je wordt er niet agressief van, in tegendeel je wordt juist ontspannen. Het heeft hier de rol die alcohol bij ons heeft; gezelligheid brengen op bijeenkomsten.
Als kava wordt aangeboden moet je eerst één keer klappen, dan „Bula" zeggen, hallo in Fiji, dan in één keer de halve kokosnoot leeg drinken en tot slot nog 3 keer klappen. Al gauw zit iedereen op de mat en doet enthousiast mee, de cocktails staan vergeten op de bar. Na 2 keer drinken, vind ik het wel genoeg; weigeren mag. Er is gitaar muziek waarbij prachtig wordt gezongen, gezellig! Ik ga maar lekker in een fauteil zitten, de grond is wat hard voor mijn geblesseerde heup.


Er is live muziek

Wat later komt het overige personeel binnen en begint schitterend 4-stemmig te zingen. Er is alleen begeleiding van een donker klinkende houten drum. Zoals altijd hier is er geen dirigent, een van de vrouwen neuriet een startwijsje en iedereen valt perfect in. Daarna wordt er simpel gedanst, waarschijnlijk zoals dat ook in de dorpen op hun feesten gebeurt. Het leukste vindt ik het plezier dat iedereen heeft bij deze uitvoering. Alle gasten worden persoonlijk toegesproken, zelfs die 2 zeilers die hier voor een avondje zijn komen aanwaaien, bijzonder. Tot slot worden we allemaal de dansvloer opgetrokken in een soort polonaise. Een prima afsluiting, ook weer met veel plezier van iedereen.
Tsja.... en dan moeten we nog eten. Dat is relatief simpel, de kerries zijn duidelijk van te voren bereid, want alle personeel was met de uitvoering bezig. Het is gezellig, al is onze buurman wel erg eenzijdig geinteresseerd in zijn eigen verhalen.
Het was een héél bijzondere avond. Indrukwekkend hoe Jenny, de eigenares van het resort, al haar personeel inzet voor zo'n gezellige avond, waar gasten en personeel samen veel plezier hebben. Het was niet goedkoop, maar dit is ook een vorm van werkgelegenheid creëren voor de lokale bewoners, dus vinden we het geld prima besteed!
Om half 10 vertrekken we moe en voldaan naar de Pélagie. Mét een uitnodiging op zak van de dive-leader om morgen in haar dorp Sevusevu te doen; ze hebben er feest.
----------
radio email processed by SailMail
for information see: http://www.sailmail.com

Kokosnoten

Uitzicht vanaf Also Island

Zondag 18 augustus varen we om de NO punt van Vanua Levu heen verder naar het westen aan de Noord kant van dit eiland. Dit is de leizijde, de wind en de regen komen meestal vanuit het zuiden. Niet op onze tocht naar Also Island, het waait pittig en er zitten overal om ons heen buien. Gelukkig kunnen we de ondieptes wel goed zien, en natuurlijk helpen de tracks van onze voorgangers.
We varen samen op met de Freycinet 2 met Doug en Linda aan boord en de Matin d‘Or met Alan en Pam.

Winkel opgezet door Jim en Kyoko

Zij kennen Jim en Kyoko van het vorige jaar. Jim woont op een eilandje wat hij heeft gekregen van de lokale bewoners en is zelfs Fiji staatsburger geworden. Hij probeert lokale werkgelegenheid voor de kustbewoners te creëren. Hij heeft boten gerepareerd en gebouwd, de lokale visvangst gestimuleerd en van ijs voorzien, een winkeltje opgezet en probeert de overvloedig aanwezige 

Met één klap wordt de kokosnoot gesplitst

kokosnoten  te verwerken. Natuurlijk gaat dit met de nodige problemen gepaard. Als je, zoals de lokale Fiji bevolking, altijd van gemakkelijke landbouw hebt geleefd, is het lastig om aan een werkritme te wennen. In een dorp waar veel gemeenschappelijk bezit is, is het lastig een winkel op te zetten. Het is Jim een aantal malen gebeurt dat de belangrijkste persoon uit het gebied, de bisschop, kwam winkelen en niet wilde betalen. Nu runt hij de winkel vanaf zijn eigen eiland. De overheid werkt niet mee; er is veel corruptie en beloftes worden niet nagekomen.

De kokosnoten worden geschraapt

Doug en Alan hebben hem vorig jaar geholpen de apparatuur te ontwerpen om „Virgin Coconut Oil“ te persen. Gelukkig heeft Nieuw Zeeland een schenking gedaan om de materialen aan te schaffen  in het kader van ontwikkelingssamenwerking. Nu willen ze graag zien wat het resultaat is. Ze zijn onder de indruk, het proces loopt! We zien het in bedrijf, iedereen lijkt te weten wat hij of zij moet doen. Het wordt allemaal geregeld door een van de vrouwen uit het nabij gelegen dorp, die zorgt ervoor dat er iedere dag een ploeg komt.

De droger die na veel knutselen werkt!

Jim moet er vooral voor zorgen dat de technische problemen worden opgelost. Dat is nog best een klus, want de apparatuur is zelf gebouwd en dus nog een beetje experimenteel. Alan en Doug denken hard mee, evenals een andere zeiler, ook met de naam Doug, die een maand of 3 bij Jim woont om te helpen. Nu het proces begint te lopen, wordt het belangrijk om de koskosolie ook te verkopen. Je kunt ermee koken maar het is ook prima 

DE Pélagie voor anker bij Also Island

voor massage. We denken een avondje mee en later als we internet hebben zoeken we wat nuttige adressen. We zijn erg onder de indruk van wat Jim en Kyoko, die we niet hebben ontmoet, hier proberen te doen.  Het klinkt zo simpel, banen creëren, maar alle problemen en tegenslagen die steeds maar overwonnen moeten worden. En dat in een gebied zonder electra, met nauwelijks telefoon of wegen. Alle vervoer gaat over het water naar Labasa, een paar uur varen. Jim blijft enthousiast, wat een waardevol lid van deze gemeenschap. Voor meer informatie zie hun Website: www.alsoislandvirgencoconutoil.com

Veel regen maar ook een schitterende regenboog

We hebben een paar heel gezellig dagen op Also Island. We lunchen en eten er met zijn allen. We hebben allemaal vis gevangen onderweg, daar maken we een aantal gezellige maaltijden van die we in de simpele „kantine“ van Jim eten Er zijn een paar prachtige wandelpaden op Also eiland. Nils doet de langere route, ik de korte; ik heb nog steeds last van mijn heup. Eigenlijk willen we weer verder maar dinsdag zit de hele lucht dicht en regent het behoorlijk. We lassen een rustdag in en vertrekken pas op woensdag verder langs de kust naar het westen.

Rust op Rabi



Catharina Baai

Ons oorspronkelijke plan om naar Taveuni te gaan laten we varen, er hangen vrijwel altijd regenwolken boven de hoge bergen van dit eiland; slecht weer zoeken we niet op. Woensdag augustus maken we een prachtige, pittige zeiltocht naar Rabi. In de baai moet de motor nog bij, maar al snel trekt de wind aan. Eenmaal buiten de luwte van Taveuni, zeilen met met een rif in het grootzeil en een rif in de fok toch nog 7-8 knopen! Pas in de baai zelf laten we snel de zeilen zakken. Catharina Bay is een mooie beschutte ankerplaats, prima met deze doorstaande wind.
Rabi is een interessant eiland. In 1945 zijn alle bewoners van het eiland Banaba, in Kiribati, dat door fosfaatwinning helemaal was verwoest, hier naar toe verplaatst. Natuurlijk werd alles geregeld door Engeland, die eerst het fosfaat had gewonnen. Hier bij Catharina Bay staat een enorme kerk en een aantal houten huisjes, blijkbaar allemaal door de Engelsen neergezet. Geld voor onderhoud is er zo te zien niet.


Een hééle grote kerk voor een dorp van 10 huizen

De bewoners hebben een polynesisch uiterlijk en spreken nog steeds hun eigen taal. Gelukkig leren ze Engels op school zodat we toch met ze kunnen praten. De volgende ochtend gaan we op verkenning in het dorp. Er zou een bus moeten rijden naar een methodistenfestival in het buurdorp volgens onze zeil-buren.

De kinderen hebben schoolvakantie

Al lopend door het dorp, wachten we op de bus. We horen hem vast aankomen, want er is helemaal geen verkeer op de enige onverharde weg door het dorp. Iedereen loopt. De bus blijkt kapot en zal komen als ie gemaakt is.... Twee uur en vele gesprekjes met de bewoners later, geeft iedereen het op. De jongeren gaan maar te voet naar het festival; het is ruim een uur lopen! Ze hebben schoolvakantie; er lijkt ook niets anders te doen te zijn in dit dorp van 15 huizen. Een hele familie heeft een andere oplossing: ze hebben een busje gehuurd waar iedereen met veel moeite net inpast. De tiener-jongens staan achterop de treeplank. Nee, daar hadden wij niet meer bij gepast. 

De prachtige baai van Albert Cove



In het hutje van de oude man met Tapita

Ook wij houden het voor gezien en besluiten naar de noordkant van Rabi te gaan. Het is weer een heerlijke zeiltocht, hoog aan de pittige wind. Albert Cove is beschermd door een rif en heeft een schitterende zandstrand. Er liggen tot onze verbazing al drie zeilschepen. Het is dan ook een prachtige plek. 

Tapita in haar tara aanplant

Zaterdagmorgen gaan we met Peltje naar het strand. Daar komen we Tapita tegen. Zij woont hier met haar grootmoeder in een armzalige hut. Ze bewerkt het land, verbouwt taro, bananen, papaya en natuurlijk kava. Ook raapt ze kokosnoten van de palmen die hier overal groeien. Het vruchtvlees wordt gedroogd en als copra verkocht. Samen met haar grootmoeder vlecht ze matten en maakt ze manden voor eigen gebruikt. Een zelfvoorzienend, heel simpel bestaan. Maar ze is wel vrolijk; vanwege de overvloed aan kokosnoten, hebben ze vast geen honger. We hebben kadootjes meegebracht, die we haar geven met het verzoek het te delen met overige bewoners van de baai. Er woont nog een oude man en nu in de schoolvakantie ook diens neef met zijn vrouw en 7 kinderen, ook allemaal in simpele hutten van palmbladeren. 

Het hutje van Tapiti; er wordt kokos gedroogd

Tapita neemt ons mee op een wandeling en laat haar land zien en vertelt over haar leven. Haar man is gestorven door een beet van een haai en haar dochtertje van anderhalf woont nu bij haar oma in het hoofddorp. Tapita heeft geen tijd voor haar dochter helaas, ze moet wat geld verdienen voor haar kind met kopra. Ze probeert er so vaak mogelijk naar toe te gaan: 2 uur lopen langs de kust tenminste als het eb is.


Tapita's (groot)moeder vlecht een mand

Als we langs de hut van Roberto, de man met de 7 kinderen, lopen, duwt hij ons een plastic zak met een zelfgevangen vis en wat fruit in de hand. Als dank voor de kadotjes! We willen eerst weigeren, de vis hebben ze, denken we, zelf nodig. Nee, hij vangt wel weer nieuwe. Nog eens weigeren, lijkt wel erg onbeleefd, dus brengen we later nog een zakje rijst en wat geld; dat kunnen ze vast gebruiken. Tapita laat doorschemeren dat ze graag op ons schip wil komen kijken; ook vraagt ze of we een boek voor haar hebben. We nemen haar mee naar de Pélagie, geven haar 2 boeken en ook nog kava voor het weekend kava-drinkfestijn. We worden uitgenodigd voor het kampvuur 's avonds op het strand, maar dat laten we maar even aan ons voorbijgaan.

Kinderen op bezoek op de Pélagie

Later op de middag komen drie kinderen langs gepeddeld. Die willen vast ook wel even komen kijken op de Pélagie! Zeker willen ze dat, heel verlegen schuifelen ze rond. Alleen de oudste spreekt een paar woorden engels. Maar limonade met de rest van de brownies heeft geen woorden nodig.
Wat een andere wereld, wat hebben wij een luxe; wat hebben zij weinig. Honger hebben ze niet, maar daar lijkt dan ook alles mee gezegd. Er is geen electriciteit, zelfs geen generator; geen medische voorzieningen, de school alleen in het dorp verderop, 2 uur lopen. En wat voor invloed hebben wij zeilers? Brengen we er onvrede, onbereikbare weelde? Ik had de indruk dat Tapita dat wel zo zag. We nemen kadootjes mee; maken we dan bedelaars van deze mensen, of zien ze het toch als een vergoeding voor het gebruik van hun baai?
Met een gemengd gevoel laten we deze prachtige plek achter ons. Dat mensen nog in zulke armoedige omstandigheden leven; eigenlijk horen wij zeilers niet in die wereld.
----------
radio email processed by SailMail
for information see: http://www.sailmail.com

Lokale massage

Vianai Bay vanuit de ankerplek van de Pélagie

De duikboot halt Nils op van de Pélagie

Er is meer in Fiji dan alleen Savusavu; met volle dieseltanks, een nieuwe gasfles, schone was en verse groenten en vooral „kava kava“ voor de lokale „chiefs“ verlaten we Savusavu om rond het eiland Vanua Levu te gaan zeilen. Hier in Fiji is al het land, kust, zee en riffen van iemand, meestal van de plaatselijke bevolking. Als je ergens wilt ankeren, wordt je geacht in een begroetingsceremonie de kava wortels te overhandigen aan de „chief“  of zijn plaatsvervanger. Van deze wortels wordt een opwekkende drank gemaakt. We zien wel hoe dat zal gaan, we zijn er op voorbereid.

Grootzeil naaien

Eerst we willen een paar dagen gaan duiken en snorkelen op het prachtige „Rainbow Reef“ tussen Vanua Levu en het eiland Taveuni. We hebben geluk, het eerste stuk is naar het oosten dus normaal tegen de wind en stroom in, maar zaterdag 6 aug is er een lekker windje uit het noorden, zodat we het grootste deel kunnen zeilen. Het is spannend om door en in het rif te varen, maar de zon staat achter ons en de Google Maps kaarten bieden veel steun; het gaat prima! Om vier uur zijn we in Viani Bay. De bodem blijkt uit veel koraal te bestaan, ankeren is lastig; uiteindelijk liggen we goed op 26 meter diepte. Het echte probleem wordt natuurlijk om straks weer weg te komen, op deze diepte is het anker niet te zien. Volgens afspraak komt de boot van het lokale duikcentrum ons om 7 uur de volgende ochtend ophalen.

Héél veel vis

De duiken zijn fantastisch mooi: er is heel veel zacht koraal in witte, roze en lichtblauwe tinten. De zee kant van het rif is er helemaal mee begroeid, een bijzonder gezicht. Vooral op de tweede duik zien we héél veel soorten vis; hele scholen waar je langs en doorheen zwemt, in vele kleuren blauw, geel, zilver en zwart: indukwekkend. Een paar haaien rusten uit op het zand tussen de riffen en zwemmen statig voor ons weg. We zien weinig grotere vissen, later vertelt de divemaster dat de Chinezen de zee hier hebben leeg gevist, helaas!

Paars koraal

Na afloop van de duik, klimmen we met een trapje weer aan boord van de aluminium boot. Ik, Hanneke, doe het niet zo handig, leun te ver naar voren op het trapje en wordt gelanceerd de boot in, het trapje zit niet vast aan de onderkant! Aluminium is hard, dus ik schrik me wezenloos. Gelukkig valt het mee, niets gebroken, alleen véél blauwe plekken en een grote buil op mijn hoofd. En het lopen gaat wat moeizaam, mijn heup wil even niet zo goed.

Met Jack gaan snorkelen

De volgende dag lassen we een rustdag in, dwz we doen klusjes op de boot; de ducktape reparatie in het grootzeil laat al los, dus we repareren het nu met echt zeilreparatie-doek, gekregen van een medezeiler. We hebben ook zelf, maar denken dat de lijm niet meer zo goed is. Voor de zekerheid naaien we het vast; Nils staat aan de ene kant van het zeil, ik aan de andere kant; we imiteren de steken waarmee het zeil is genaait. We zijn best tevreden over ons werk; nu zal het hopelijk wel houden.

‘s Middags komt Jack op bezoek; hij „beheert“ de baai en neemt tegen een bescheiden betaling zeilers mee naar mooie snorkel plaatsjes. We spreken af voor woensdag, dan heeft mijn heup nog even rust. Jack is een gezellig babbelaar en vraagt naar mijn val. Hij beveelt een massage met lokale kruiden aan. 

Blauw groene koraalvisjes

Dinsdag gaat Nils weer duiken, ik blijf thuis voor een beetje rust. Ja hoor, Jack komt in zijn roeibootje naar de Pélagie samen met Sofi die een tas met lokale bladeren bij zich heeft. Na een drankje en een babbeltje beland ik op de vloer van de Pélagie en wordt mijn pijnlijke heup en ribbenkast uitgebreid gemasseerd met kokosolie en een lokaal kruidenmengsel. De blauwe plekken op mijn heup vinden het niet zo leuk, maar het is voor een goed doel, denk ik maar. Het moet eigenlijk nog een keer, Sofi wil die middag nog wel een keertje terug komen, maar mijn heup vindt het eigenlijk wel genoeg voor één dag dus dat laat  ik maar even. 

Woensdag 14 augustus is het stralend weer, wat een mooi kado op mijn verjaardag!  Ik trakteer mezelf op een heerlijke pijnstiller, dus kann ik met alles meedoen. 

Verjaardags-brownies

Samen met de buren en hun 2 zoons varen we met de Pélagie onder leiding van Jack naar een prachtige snorkelplek in de lagune.  Er zijn heel veel soorten koraal, harde en zachte; paarse, groene, en allerlei tinten bruin; schitterend. De „kool“koralen zijn indrukwekkend, ze hebben grote koolachtige bladervormen in steeds groter wordende rosetten. Ook zijn hier veel wit-grijze anemonen. En natuurlijk is er heel veel vis: de blauw-groene visjes vluchten het koraal in zogauw je een beetje dichtbij komt, geel-zwarte koraalvissen tonen hun prachtige kleuren en er zijn papagaaivissen in allerlei soorten, maten én kleuren; ook de volwassen grotere papagaaivissen in blauw en groen maken hun opwachting. Nils maakt prachtige foto’s, zie hiernaast.

Tussen het snorkelen door eten we met zijn allen op de Pélagie. Als toetje heb ik voor mijn verjaardag brownies gebakken; als iedereen „Happy Birthday“ zingt, voel ik me echt jarig. 

Morgen gaan we weer een eiland verder. Waarschijnlijk is er de komende dagen weinig internet; dan gebruiken we weer Sailmail.